‘In Antwerpen werken we met een watertoets, dat helpt bepalen waar er kan gebouwd worden en welke maatregelen we moeten nemen’, zegt schepen van Stadsontwikkeling Annick De Ridder (N-VA).
Volgens experts moeten dringend maatregelen genomen worden om Vlaanderen te behoeden voor overstromingen en ander watergebonden onheil. Daarom ligt er een tienpuntenplan klaar en wordt gesuggereerd om een watercommissaris aan te stellen om op Vlaams niveau maatregelen te nemen.
Dat de nood om maatregelen te nemen, zoals de Nederlandse expert en vader van het tienpuntenplan Henk Ovink zegt, valt ook in Antwerpen niet in dovemansoren. De afgelopen jaren is er al een aantal maatregelen genomen.
‘Drie jaar geleden werd het Antwerps waterplan goedgekeurd. We besteden onder andere aandacht aan waterbuffering en regenwaterinfiltratie bij de aanleg van het openbaar domein’, zegt Antwerps schepen van Openbaar Domein Erica Caluwaerts (Open VLD).
Ondertussen zijn de eerste wijkinrichtingsplannen, een maatregel uit het waterplan, klaar. ‘Een van de eerste wijken die we aanpakken, is die rond het Stadspark. Met dergelijk plan brengen we in kaart hoe en waar water en groen op wijkniveau een strategische plaats kan krijgen’, gaat Caluwaerts verder.
Ook bij nieuwe (woon)projecten worden steeds meer eisen gesteld. ‘Bij elk project wordt de nadruk gelegd op vergroening en verblauwing. Beide zijn nodig om ervoor te zorgen dat we op een slimme en duurzame manier omgaan met water’, zegt De Ridder.
Een concreet voorbeeld is de aanleg van een buffer voor regenwater op het in aanleg zijnde Zuidpark, dat op de voormalige Gedempte Zuiderdokken verrijst. ‘Die buffers zijn tegelijkertijd een grasweide en tuinen in het park. We zorgen ervoor dat water gemakkelijk in de grond kan sijpelen en een speciaal systeem bevloeit de bomen.’
Een ander voorbeeld is het park dat ter hoogte van de wijk Nieuw Zuid komt. Daar komt een waterpartij die als bassin dient om het overtollige water van de Antwerpse Ring op te vangen. Ook in het Brialmontpark in Berchem wordt op een gelijkaardige manier gewerkt.
‘We zijn ons niet alleen bewust van de impact van het water op onze samenleving, we maken er heel concreet werk van. Op basis van de meest recente waterkaarten van de Vlaamse Regering zijn we nu aan het bestuderen hoe we daar in Antwerpen mee aan de slag kunnen.’
De meeste maatregelen die de stad Antwerpen neemt zijn lokaal, om de stad en andere delen van Vlaanderen te beschermen tegen wateroverlast is het Sigmaplan van groot belang. In Antwerpen is dat het best zichtbaar langs de Scheldekaaien.
Dijkverhogingen
‘Het is de Vlaamse Waterweg die langsheen de Schelde dijkverhogingen en waterkeringen bouwt. Die zorgen ervoor dat Antwerpen ook met de opwarming van het klimaat niet onder water dreigt te lopen’, zegt Erica Caluwaerts.
Het Sigmaplan is een Vlaams initiatief, de verfraaiing van de Antwerpse Scheldekaaien wordt uitgevoerd en gefinancierd met stedelijke geld.
‘Dat Vlaanderen nu een tienpuntenplan heeft geformuleerd, is positief. Antwerpen neemt al veel maatregelen, maar het kan nooit kwaad dat er bovenlokaal niet alleen initiatief genomen wordt maar misschien ook een watercommissaris wordt aangesteld’, vervolgt de schepen.
Bovenop of naast de maatregelen om de Antwerpse waterhuishouding aan te pakken, lanceerde de Antwerpse schepen van Leefmilieu Tom Meeuws (Vooruit) een klimaatplan en een klimaatregisseur die het plan moet begeleiden.
In dit plan wordt vooral gefocust op het terugdringen van de CO 2-uitstoot, maar ook op de aanpak van de droogte en andere gevolgen van de opwarming van het klimaat.
Patrick Van de Perre