Antwerpenaren hebben in 2020 veel meer gebruik gemaakt van digitale communicatiemiddelen en toepassingen. Dat blijkt uit de jaarcijfers van de ‘Antwerpse Monitor’. Google, sociale media en de stedelijke website zijn belangrijke informatiebronnen en de Antwerpenaren staan open voor digitale dienstverlening. De stad zet verder in op e-inclusie om ook inwoners die anders uit de boot vallen, toegang te geven tot digitale systemen, begeleiding en opleidingen.
De Antwerpse Monitor is een wekelijkse enquête die al sinds 2010 naar telkens een andere willekeurige en diverse groep van 500 inwoners wordt gestuurd, en die zowel online als op papier kan worden ingevuld. Naast de wekelijkse bevraging via de Antwerpse Monitor doet stad Antwerpen soms beroep op een online panel van mensen die op vrijwillige basis vragen over haar dienstverlening en haar aanbod beantwoorden. Op basis van deze gegevens kan de stad beslissingen nemen en haar beleid indien nodig bijsturen.
“We willen als stad écht weten wat onze inwoners denken en willen”, benadrukt schepen voor communicatie en digitalisering Claude Marinower. “Meten is weten, en onderzoek levert ons belangrijke informatie op. Zo kunnen we bijvoorbeeld zien hoe onze communicatiecampagnes ervaren worden en wat die opbrengen. De inzichten die we hiermee krijgen, stellen ons in staat de stedelijke budgetten zo goed mogelijk te besteden.”
Stijgend internetgebruik voor uiteenlopende activiteiten
Uit cijfers blijkt dat er in Antwerpen op 6 jaar tijd een mooie stijging van het internetgebruik is. Deze stijging is merkbaar bij alle opleidingsniveaus, en met name bij hooggeschoolden. Vooral de smartphone heeft aan belang gewonnen als toestel om online te gaan, met een stijging van 57% (2015) naar 84% (2020). De stijging van het smartphonegebruik is het sterkst bij de 65-plussers: van 25% naar 67%. Daarnaast blijft ook de computer thuis met zowat 80% over de jaren heen een belangrijk toestel om internet te gebruiken.
Bij volgende internetactiviteiten was er een belangrijke stijging bij alle leeftijdsgroepen: zomaar wat surfen, muziek en films downloaden en bekijken of beluisteren, online shoppen, sociale media gebruiken en nieuws lezen. Voor sommige activiteiten zijn er wel opvallende verschillen op basis van leeftijd. Zo is online bankieren bijvoorbeeld bij de groep van 65 tot 80 jaar in 6 jaar tijd gestegen van 69% naar 84%, terwijl er bij de groep van 16 tot 39 jaar geen merkwaardige verschillen zijn.
Google, sociale media en stedelijke website als belangrijke informatiebronnen
Voor informatie over het vrijetijdsaanbod en projecten in de stad vormen Google, sociale media en de stedelijke website de top 3. Voor beslissingen van stads- en districtsbesturen worden vooral stedelijke websites en sociale media geraadpleegd. Voor algemeen nieuws, Antwerps nieuws, weetjes over de stad en districtsnieuws winnen de sociale media dan weer aan belang. Vaak wordt informatie geraadpleegd via de smartphone, maar om documenten van instanties of organisaties op te vragen en klachten of meldingen aan overheden te sturen, gebruikt de Antwerpenaar het liefst de computer of laptop.
QR-code ingeburgerd
Ondertussen blijkt de QR-code ingeburgerd: 97% van de ondervraagden kent dergelijke codes en 72% gebruikt die ook. De coronacrisis zorgde ervoor dat 38% vaker QR-codes werden gebruikt dan ervoor (bijvoorbeeld in horecazaken), 4% van de Antwerpenaren heeft QR-codes het afgelopen jaar leren kennen en 10% heeft ze leren gebruiken. Tot de leeftijd van 55 jaar vindt 65% van de ondervraagden QR-codes geschikt als informatiebron.
Digitale interactie met de stad
Ook de digitale interactie met de stad werd bij een diverse groep Antwerpenaren bevraagd. Meer dan 90% maakte al eens digitaal een afspraak bij een stadsloket en 80% heeft al digitaal documenten of attesten opgevraagd. De meerderheid van de ondervraagden (meer dan 95%) is bereid om digitaal documenten op te vragen, een afspraak te maken, documenten en attesten te ontvangen en digitaal te betalen via de stedelijke website. Om zich digitaal te identificeren zijn de eID en itsme de bekendste en meest gebruikte methodes. Ook de bereidheid om zich digitaal te identificeren via een of meer methodes is groot. Slechts 4% wenst dit niet te doen.
Youri Segers, chief digital officer van stad Antwerpen: “De coronacrisis heeft ervoor gezorgd dat iedereen plots veel meer digitaal is gaan werken, en ook als stad moesten we digitaal een versnelling hoger schakelen. Nieuwe toepassingen kunnen we echter maar een succes noemen als we zeker weten dat de gebruikers zelf er tevreden over zijn. Dus testen we regelmatig en vragen we naar ervaringen, en blijven we dat ook na oplevering doen. We streven bij de stad naar volledige digitale klantentevredenheid.”
E-inclusie en webpunten
Zo zet de stad onverminderd in op e-inclusie. Voor laagdrempelige cursussen en begeleiding bij het gebruik van een computer, smartphone of tablet kunnen inwoners terecht bij een van de 12 webpunten in Antwerpen. Het project ‘Digitaal Inclusieve Wijk’ vormt hierop een mooie aanvulling en geeft mensen begeleiding in eigen buurt om hun digitale vaardigheden te vergroten. Het project loopt ondertussen in Antwerpen-Noord, Borgerhout, de Damwijk en Deurne-Noord alsook op het Kiel. Met het project ‘Digiburger’ ondersteunt de stad dan weer sociale organisaties om e-inclusie een plek te geven in hun werking.
Schepen Claude Marinower: “De cijfers over digitalisering stijgen, maar daarmee is de digitale kloof nog niet gedicht. De coronacrisis heeft wel het leervermogen van de Antwerpenaren aangetoond. Wie digitaal nog niet helemaal mee is, kan het met de juiste begeleiding worden. Daar maken we als stad werk van. En mensen op leeftijd bijvoorbeeld voor wie digitalisering niet meer haalbaar is, laten we zeker niet in de kou staan.”