In mei 2019 besliste de stad om naar aanleiding van het tragisch overlijden van Julie Van Espen een ruimtelijke veiligheidsscan te laten uitvoeren van het gebied Dokske-Duvelshoek-Sportpaleis-Albertkanaal. Er werden maatregelen geformuleerd binnen vier thema’s: verlichting, cameratoezicht, sociaal-veilige werfomgeving, en alternatieve maatregelen voor plekken met weinig sociale controle. Op basis daarvan heeft de stad een aantal stappen ondernomen om het gebied veiliger en aangenamer te maken, en plant ze op korte en lange termijn nog meer ingrepen.
Alternatieve maatregelen voor plekken met weinig sociale controle
Project veiligheidsbeleving, in samenwerking met Mooimakers
Om de veiligheidsbeleving van het volledige traject te verbeteren, zet de stad enerzijds sterk in op de properheid van de volledige fietsverbinding langs het Albertkanaal, anderzijds op het aanpakken van de pijlers van de bruggen via streetart.
Vanaf de tweede week van juni wordt al het zwerfvuil en sluikstort opgeruimd, het groen gesnoeid, onkruid verwijderd en bloembollen aangeplant. Het jaagpad, de Vaartkaai, Carrettestraat en Straatsburgdok – Noordkaai krijgen een intensieve veegbeurt en een reiniging van de rioolkolken. De Vlaamse Waterweg zal in die periode de oneffenheden in het jaagpad herstellen. De stad Antwerpen gaat voor dit project een samenwerking aan met Mooimakers, het Vlaamse initiatief tegen zwerfvuil en sluikstort van de OVAM, Fost Plus en de VVSG.
Street Art Antwerp engageerde zich om een kunstwerk te maken voor alle slachtoffers van seksueel geweld. Ze zullen dit realiseren op de blinde muur van het bedrijf Candico, vlak naast de Burgemeester Gabriel Theunisbrug. Bijkomend zal de stad samen met hen de veiligheidsbeleving van de onderdoorgangen van de bruggen verbeteren. Dat door streetart te voorzien op de pijlers van de brug van de Antwerpse Ring, de muur van de spoorwegbrug en de pijlers van de Noorderlaanbrug. In de loop van de maand juni werken verschillende artiesten op uiteenlopende plekken langs het jaagpad. De afgeleverde kunstwerken krijgen nadien ook een plaats in de Street Art Antwerpen-toer.
Sociale controle
Sociale controle is een belangrijke factor voor de veiligheid en het veiligheidsgevoel van deze zone. De volgende ruimtelijke ingrepen worden op lange termijn genomen:
- De zone aan de IJzerlaanbrug zal worden heraangelegd, waardoor een ontmoetingsruimte wordt gecreëerd naast de fietsroute om de sociale controle te verhogen. Dit maakt deel uit van de ontwerpopdracht Ringpark Lobroekdok.
- Ter hoogte van het Straatsburgdok Noord zijn er zitbanken en papiermanden geplaatst.
- Het masterplan Merksem Dokske – dat volgend jaar start – zal onder andere de integratie van industrie en wonen onderzoeken.
Verlichting
Vernieuwde delen
De delen van het fietstraject langs het Albertkanaal die de afgelopen jaren werden vernieuwd, namelijk de IJzerlaanfietsbrug en aansluitende delen van het jaagpad en de onderdoorgang van de brug van den Azijn, zijn goed verlicht.
Andere stukken van het jaagpad waren echter niet verlicht. Deze donkere delen van het jaagpad krijgen extra verlichting:
Werf Theunisbrug
De ontbrekende verlichting aan de werf van de Burgemeester Gabriel Theunisbrug werd ondertussen aangebracht.
Jaagpad tussen Oostkaai en Theunisbrug
De kaaimuur en het jaagpad tussen de Oostkaai en de Burgemeester Gabriel Theunisbrug worden heraangelegd. In afwachting van de definitieve verlichting na die heraanleg werd tijdelijke verlichting geplaatst. Bovendien komen er aan de verlichtingspalen extra armaturen die zullen worden gericht naar het fietspad.
Het deel tussen de IJzerlaanfietsbrug en de Noorderlaanbrug wordt ontoegankelijk zodra de werken aan de Oosterweelverbinding hier starten. Alle verkeer wordt vanaf dan omgeleid. Als tijdelijke maatregel werd er verlichting voorzien.
Omgevingsverlichting
Voortaan wordt ruimtelijke veiligheid onder bruggen ook meer uitgewerkt: niet enkel de weg, maar ook de dichte omgeving zal moeten verlicht worden, zowel bij bestaande brugonderdoorgangen als bij nieuwe bruggen.
Cameratoezicht
Sinds 2019 staat ter hoogte van de oversteekplaats aan de IJzerlaan waar de fietsbrug eindigt (ter hoogte van de Samberstraat) een camera die 360 graden in beeld brengt. Er kwam ondertussen een camera bij ter hoogte van de Eugeen Meeusstraat aan de Vaartkaai. En binnenkort wordt er ook één in gebruik genomen ter hoogte van het Lucerna College in Merksem naast de IJzerlaanfietsbrug. Al deze camera’s brengen de ruime omgeving in beeld.
Sociaal-veilige werfomgeving
Het gebied is een aaneenschakeling van werven. Er werden al een aantal maatregelen genomen om de veiligheid voor de fietsers te verbeteren:
- Er kwam een tijdelijke afscheiding tussen het kanaal en het fietspad onder de Burgemeester Gabriel Theunisbrug;
- De begroeiing op de rand van de Theunisbrug werd gesnoeid;
- De afgekoppelde elektriciteitskast onder de brug van de Ring werd weggehaald.
In de toekomst, zeker tijdens de werken aan de Oosterweelverbinding die ook op dit gebied een impact zullen hebben, zal er extra aandacht besteed worden aan een overkoepelend werftoezicht. Dat om de veiligheid te verhogen op de fiets- en voetpaden en in de woonbuurten in de omgeving van de werken. Hierover maakten de stad Antwerpen en Lantis samen een ‘checklist veilige werfomgeving’ die wordt toegevoegd aan de bestekken van Lantis. Ten slotte blijft de stad verder inzetten op verhoogd toezicht in functie van veiligheid in de omgeving.