De Wapper, het iconische langwerpige plein centraal aan de Meir, krijgt een grondige heraanleg. Omdat het plein intensief gebruikt wordt door onder meer shoppers, handelaars en passanten, voldoet de huidige staat niet meer. Bovendien vormen de geplande werken aan het Rubenshuis een kans om de archeologisch-historische waarde van dat monument extra te benadrukken op de toekomstige Wapper. De stad zet in het ontwerp ook maximaal in op klimaatadaptatie. Het definitieve ontwerp is voor halverwege 2024.
Voor de heraanleg van de Wapper schreef stad Antwerpen een ontwerpwedstrijd uit, waarna ze vijf ontwerpteams selecteerde. Nu het college het bestek, de projectdefinitie en het selectieverslag goedkeurde kunnen zij aan de slag. De teams hebben drie maanden de tijd om een visienota en schetsontwerpen aan te leveren. Een jury zal het uiteindelijk winnende ontwerpteam selecteren, maar ook de Antwerpenaren zullen de kans krijgen om feedback te geven op de inzendingen. Het definitieve ontwerp is op dit moment voorzien voor de zomer van 2024.
Schepen voor openbaar domein Erica Caluwaerts: “We toveren de stenen vlakte die de Wapper nu is om tot een aangename verblijfsplek met heel veel groen en water, omringd door terrasjes. Daarnaast maken we de verbinding met het Theaterplein autoluw zodat onze binnenstad nog veiliger en toegankelijker wordt voor fietsers en voetgangers. ”
Analyse leidt tot drievoudige ambitie
Na een grondige analyse van het gebruik en de functies van de Wapper, kwamen drie duidelijke ambities naar voor: de Wapper als hedendaags plein, het belang van het klimaatverhaal en de archeologisch-historische waarde. Die ambities omvatten de verschillende elementen die in het toekomstig ontwerp aanwezig moeten zijn.
Hedendaags plein
‘Wapper als hedendaags plein’ gaat over het dagelijkse gebruik en mobiliteit. De Wapper kent een intensief gebruik door onder andere shoppers, horeca, handelaren, fietsers en voetgangers. Die moeten allemaal de nodige ruimte krijgen. Zo kan de Wapper een aangename verblijfplaats en een veilige, open en logische schakel tussen winkelgebied en theaterbuurt worden.
Klimaatrobuust
Een tweede ambitie is de Wapper als klimaatrobuust plein, met meer groen en water. Vergroening en water kunnen bijvoorbeeld koelteplekken creëren. Historisch gezien heeft het plein ook altijd al een bijzondere band gehad met water. In de 15e eeuw lag er op die locatie een rui die de stad van drinkwater voorzag. Deze structuur ligt momenteel ondergronds, maar kan opnieuw visueel opgenomen worden in het nieuwe ontwerp van de Wapper. Bovendien kan de stad zo inzetten op de buffering van regenwater uit de omgeving.
Archeologisch-historische waarde
Naast de aanwezigheid van de rui, maken ook het Rubenshuis en de verschillende kunstwerken en monumenten duidelijk dat de Wapper een belangrijke historische waarde heeft. Ook op het vernieuwde plein moeten die historische elementen geïntegreerd worden in het ontwerp.